آفات قلم در حوزه علمیه
بیانات آیت الله مکارم شیرازی
در حوزه‌هاي علميه براي نويسندگي و نويسندگان دو آفت است كه هميشه من طلبه‌ي كوچك را رنج داده و مي‌دهد: آفت اول، آفت تعقيد است. متأسفانه هنوز هم معقد نوشتن و پيچيده بودن نوشته، نشانه‌ي فضل و دانش است. مي‌گويند: آقا شما چرا تفسير نمونه را به اين زبان ساده نوشته‌ايد؟ سطح علمي و شأن آن پايين مي‌آيد. هنوز اين مسأله هست و ما هم هميشه اين گناه را مرتكب شده‌ايم و از مرتكب شدن اين گناه هم پشيمان نيستيم. به عقيده‌ي آنان اگر عين بحثي را كه مرحوم علامه طباطبايي(ره) با تمام عظمتي كه داشت در آن‌جا نوشته است، با بيان ساده منعكس كنيد، ارزشمند نيست. اين نشانه‌ي فضل و دانش نيست، بايد نوشته پيچيده باشد!
سخنان و نوشته‌هاي امام(ره) بهترين شيوه‌ي عرضه مطالب بود، چرا الگو نباشد؟ آيا حتماً بايد نوشته پيچيده باشد؟ اين هنر است كه انسان چيزي بگويد كه همه بفهمند. شبهه‌ي «آكل و مأكول» را با آن پيچيدگي بتواند آن‌قدر بيان و نوشته‌ي خوبي داشته باشد كه همه بفهمند. اين هنر است و عيب نيست. اين مسأله‌ي پيچيده‌نويسي بايد از حوزه‌ها برچيده شود. سخنراني و نويسندگي در سطحي باشد كه همه بتوانند استفاده كنند.
آفت دوم، آفت تطويل است. تطويل و پرگويي در نوشته‌ها غوغا مي‌كند. بسياري از كتاب‌ها را به من بدهيد، من يك صفحه‌اش را در دو خط خلاصه مي‌كنم، بدون اينكه يك مطلب حذف شود. شما نوشته‌هاي علامه مجلسي(ره)، صاحب جواهر(ره) را ببينيد. صاحب جواهر، در حدود چهل و سه جلد كتابش را نوشته است. هر خط اين كتاب، مطلبي علمي است كه مي‌توان آن را در يك صفحه نوشت، ولي ايشان مقيد بودند كه نوشته‌ها پرمعني فشرده و بدون زوايد باشد. مگر طلبه چقدر عمر دارد كه از شش صفحه‌ي فلان تقريرات كه مطالعه مي‌كند، يك مطلب علمي ياد بگيرد؟ در شش صفحه بايد بیست تا مطلب علمي به دست آورد، نه يك مطلب.
اميدوارم اين سمينارها به طور وسيع‌تر و گسترده‌تر برگزار گردد و آثارش هم منتشر شود و حركتي در ميان نويسندگان علوم و معارف اسلامي پيدا شود تا بتوانند آن وظيفه‌اي را كه در اين عصر دارند، در برابر اسلام، قرآن و انقلاب در تمام زمينه‌ها ايفا كنند.
منبع: سامانه پویش، چکامه های پژوهشی،نشریه پویش شماره 1.